روفتاپ پکیج یا Rooftop Package Unit یکی از پرکاربردترین سیستمهای تهویه مطبوع در ساختمانهای تجاری، اداری، سولهها، فروشگاهها و برخی پروژههای مسکونی بزرگ است. این دستگاه با ترکیب چیلر و هواساز، هم سرمایش و هم گرمایش را ارائه داده و به دلیل نصب روی پشتبام، فضای داخلی ساختمان را اشغال نمیکند.
اما مانند هر سیستم تهویه تخصصی، نیازمند سرویس روف تاپ پکیج بهصورت منظم و اصولی است. سرویس نکردن این سیستم میتواند مصرف انرژی را افزایش دهد، راندمان را کاهش دهد و حتی باعث خرابی کمپرسور شود.
در این مقاله، تمام نکات مهم درباره سرویس دورهای روفتاپ پکیج، مراحل انجام آن، اهمیت سرویس، هزینهها و نکات نگهداری بررسی میشود.
چرا سرویس روف تاپ پکیج اهمیت دارد؟
روفتاپ پکیج معمولاً در فضای باز و روی پشتبام نصب میشود. به همین دلیل تحت تاثیر باد، باران، گرد و خاک، تابش شدید آفتاب و تغییرات دما قرار دارد. این شرایط باعث میشود آلودگیها سریعتر وارد دستگاه شوند و قطعات به مراقبت بیشتری نیاز داشته باشند.
اهمیت سرویس روف تاپ پکیج شامل موارد زیر است:
جلوگیری از افزایش مصرف برق
افزایش عمر کمپرسور و فنها
بهبود کیفیت هوای ورودی
بهبود راندمان سرمایش و گرمایش
جلوگیری از سوختن قطعات گرانقیمت
کاهش احتمال خرابی ناگهانی
جلوگیری از ایجاد لرزش و صدا
به دلیل اینکه کمپرسور و کویلهای دستگاه دائماً در معرض آلودگی هستند، سرویس نکردن میتواند عملکرد سیستم را به شدت ضعیف کند.
سرویس روفتاپ پکیج شامل چه مراحلی است؟
سرویس اصولی این دستگاه باید با دقت و بر اساس استانداردهای تهویه مطبوع انجام شود. مراحل کامل عبارتند از:
سرویس کمپرسور
کمپرسور قلب سیستم است و هرگونه خرابی در آن هزینه بسیار زیادی ایجاد میکند. سرویس کمپرسور شامل:
اندازهگیری آمپر مصرفی
تست فشار ساکشن و دیسچارج
بررسی روغن کمپرسور
بررسی صدا و لرزش
چک کردن سلامت اتصالات و سیمکشی
کاهش راندمان کمپرسور معمولاً از عدم سرویس دورهای ناشی میشود.
سرویس کویلهای کندانسور
کویلهای کندانسور در محیط باز قرار دارند و آلودگی محیطی باعث گرفتگی آنها میشود. سرویس این بخش شامل:
شستشوی کویل با واترجت یا مواد مخصوص
بررسی فن کندانسور
چک کردن یاتاقانها و موتور فن
رفع گرفتگی پرهها
کویل کثیف میتواند مصرف برق را تا ۳۰ درصد افزایش دهد.
سرویس اواپراتور
در بخش اواپراتور، مبرد گرمای هوا را جذب میکند. مراحل سرویس شامل:
تمیز کردن کامل کویل
بررسی سنسورهای دما
چک کردن لولهکشی مبرد
بررسی مسیر هوا و دمپرها
وجود گرد و خاک روی کویل باعث کاهش شدید سرمایش میشود.
سرویس فیلترها
فیلترهای هوا در روفتاپ پکیج نقش مهمی در کیفیت هوا دارند. اگر فیلترها کثیف باشند:
دبی هوای ورودی کاهش مییابد
مصرف انرژی بالا میرود
کمپرسور فشار بیشتری تحمل میکند
سرویس روف تاپ پکیج شامل شستشو یا تعویض فیلترها است.
بررسی سیستم گرمایشی (Heating Section)
در مدلهایی که با گاز یا برق کار میکنند، بخش گرمایشی باید دقیق بررسی شود:
تست سلامت کویل گرمایی
چک کردن مشعل یا المنتها
کنترل ترموستات
بررسی دودکش (در مدلهای گازی)
این بخش نقش مهمی در افزایش راندمان زمستانی دستگاه دارد.
سرویس فن و موتور بلور
فن اصلی وظیفه انتقال هوای سرد یا گرم را بر عهده دارد. سرویس این بخش شامل:
روغنکاری یاتاقانها
تنظیم تسمهها
تست موتور فن
بررسی لرزش فن
خرابی فن میتواند کل سیستم را از کار بیندازد.
بررسی برد الکتریکی و سیستم کنترل
تمام عملکردهای دستگاه توسط برد کنترل مدیریت میشود. سرویس این بخش شامل:
تست ولتاژ ورودی
بررسی کابلها
بررسی اتصال سنسورها
تست عملکرد ترموستات و کنترلر
باران، رطوبت و حرارت ممکن است باعث آسیب به برد شود.
تست نهایی دستگاه
در پایان سرویس روف تاپ پکیج باید سیستم روشن شده و موارد زیر بررسی شود:
دمای خروجی هوا
فشار گاز مبرد
سرعت فن
آمپر مصرفی کمپرسور
عملکرد دمپرها و خروجیها
این تستها مشخص میکنند که سرویس بهدرستی انجام شده است.
نشانههایی که میگویند زمان سرویس روف تاپ پکیج رسیده است
اگر هر کدام از نشانههای زیر را مشاهده کردید، سیستم نیاز به سرویس دارد:
کاهش سرمایش یا گرمایش
افزایش مصرف انرژی
صدای زیاد هنگام کار
لرزش غیرعادی دستگاه
خاموش شدن ناگهانی
آبریزش یا نشتی
بوی نامطبوع در کانالها
روشن نشدن کمپرسور
نادیده گرفتن این نشانهها میتواند به خرابیهای جدی منجر شود.
مزایای سرویس روف تاپ پکیج بهصورت منظم
افزایش عمر دستگاه
کاهش هزینههای انرژی
جلوگیری از خرابیهای پرهزینه
حفظ کیفیت هوای محیط
عملکرد پایدار در تمام فصول
کاهش صدای دستگاه
پیشگیری از سوختن کمپرسور
سرویس سالانه بهترین روش برای جلوگیری از خرابیهای سنگین است.
چه زمانی باید روفتاپ پکیج را سرویس کرد؟
طبق استانداردهای بینالمللی:
سرویس کامل دستگاه: سالی یکبار
بازدید فصلی: هر ۶ ماه
سرویس فیلترها: ماهی یکبار یا هر دو ماه
در مناطق با آلودگی زیاد، سرویسها باید با فاصله زمانی کمتر انجام شود.
هزینه سرویس روف تاپ پکیج چقدر است؟
هزینه سرویس بسته به موارد زیر متفاوت است:
ظرفیت دستگاه
وضعیت کویلها و فیلترها
نوع کمپرسور
نیاز به شارژ گاز
تعداد فنها
ارتفاع و شرایط پشتبام
پس از بازدید اولیه، هزینه دقیق اعلام میشود.
سرویس روف تاپ پکیج یک اقدام ضروری برای افزایش کارایی سیستمهای تهویه، کاهش مصرف انرژی و جلوگیری از خرابیهای جدی است. سرویس کامل شامل بررسی کمپرسور، کندانسور، اواپراتور، فیلترها، فن، برد الکتریکی و تست کامل سیستم است.سرویس سالانه بهصورت اصولی باعث میشود دستگاه سالها بدون مشکل کار کند و هزینههای نگهداری تا حد زیادی کاهش یابد.
